به گزارش مجله خبری نگار، دانشمندان دانشگاه اوهایو کشف کردهاند که ویروس زیکا قادر به فعال کردن فرآیند «خود هضمی» سلولها و از بین بردن پروتئینهای AXL و TIM-۱ است که معمولاً به بدن در تشخیص و خنثی کردن عفونت کمک میکنند. نتایج این مطالعه در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) منتشر شده است.
ویروس زیکا به دلیل تواناییاش در آلوده کردن سلولهای جفت و مغز جنین، خطر ویژهای برای زنان باردار دارد که میتواند منجر به نقصهای شدید مادرزادی شود. تهدید اصلی، میکروسفالی مادرزادی است که در آن نوزاد سر کوچک غیرطبیعی و مغز رشد نیافته دارد.
معمولاً ویروسها خود را به مسدود کردن یک یا دو گیرنده مورد نیاز برای ورود به سلولها محدود میکنند. اما دانشمندان میگویند ویروس زیکا پیچیدهتر است: از سه پروتئین برای هماهنگ کردن عفونت و سرکوب سیستم ایمنی استفاده میکند. چندین پروتئین ویروسی به طور هماهنگ برای "خاموش کردن" دفاع سلول کار میکنند.
نویسندگان این مطالعه دریافتند که ویروس پروتئینهای محافظ را مستقیماً از بین نمیبرد، بلکه برنامه اتوفاژی سلول را فعال میکند، سیستمی که سلولها از طریق آن خود را از اجزای آسیبدیده پاک میکنند. در این مورد، ویروس این فرآیند را تغییر مسیر میدهد و سلول را مجبور میکند که به معنای واقعی کلمه مولکولهای دفاعی ایمنی خود را "هضم" کند. بدون AXL و TIM-۱، سیستم ایمنی نمیتواند تهدید را به طور کامل تشخیص دهد و یک پاسخ التهابی ایجاد کند.
آزمایشها نشان دادهاند که هر دو گونه آفریقایی و آسیایی این ویروس به یک اندازه در سرکوب پروتئینهای محافظ در انواع سلولها، از جمله سلولهای مغز، ریه و جفت، مؤثر هستند. این موضوع توضیح میدهد که چرا زیکا به ویژه در آلوده کردن بافتهای حیاتی برای رشد جنین و عملکرد سیستم عصبی مرکزی مؤثر است.
محققان همچنین اظهار داشتند که مکانیسم مشابهی ممکن است مشخصه سایر ویروسهای خانواده فلاویویروسها - مانند تب دنگی، ویروس نیل غربی و تب زرد و همچنین ویروس ابولا - باشد.